زعفران دم کرده و استفاده از این ادویه خوشرنگ و خوش عطر به صورت چای و دمنوش زعفران یا در تهیه غذا در ایران بسیار متداول است که یکی از محبوبترین روشهای مصرف زعفران است. زعفران خواص زیادی برای سلامتی دارد که در طب سنتی کاربردها و فواید بیشماری برای آن برشمرده شده است.
برای بهره بردن از خواص بینظیر این ادویه گرانبها و ارزشمند یکی از راهها دم کردن زعفران و مصرف آن به صورت دمکرده است. اگرچه دم کردن زعفران کار سختی نیست اما برای اینکه از نهایت رنگ و عطر و طعم زعفران استفاده کنیم باید نکات صحیح دم کردن آن را بدانیم.
یکی از راهها برای بهره بردن از عطر و طعم زعفران خیساندن تارهای زعفران در آب گرم است. هنگام خرید زعفران بهتر است به جای زعفران پودرشده، تارهای آن را به صورت رشته خریداری کنید؛ زیرا در این حالت احتمال خالصتر بودن آن بالاتر و فواید آن بیشتر است.
پودر زعفران اگر از منابع و فروشگاههای خوب و قابل اطمینان خریداری نشود ممکن است برای کسب سود بیشتر آن را با مواد دیگری مانند رنگ قرمز، زردچوبه، پاپریکا و چغندر ترکیب کنند و به عنوان زعفران اصل بفروشند. تنها درصورتی میتوان از خواص زعفران بهرهمند شد که آن را به صورت خالص و باکیفیت تهیه کنیم. در این مقاله از وبلاگ شرکت بازرگانی ایران شما را ابتدا با خواص زعفران دم کرده آشنا میکنیم و سپس روشهایی که با آن میتوانید زعفران را به درستی دم کنید معرفی میکنیم.
خواص زعفران دم کرده
• دارای آنتی اکسیدانهای قوی
زعفران سرشار از ترکیبات گیاهی مفید و حاوی آنتی اکسیدانهایی است که به مبارزه با رادیکالهای آزاد که عامل اصلی ایجاد بیماریهایی مانند انواع سرطان هستند، جهت حفظ بدن از بیماریها میپردازد.
آنتی اکسیدانهای موجود در زعفران علاوهبر اینکه با کاهش التهابهای بدن خاصیت ضدسرطانی دارند، از افسردگی جلوگیری میکنند و باعث بهبود خلق و خو میشوند، از سلولهای مغزی محافظت میکنند و حافظه را تقویت میکنند.
باید بدانیم که این آنتی اکسیدانها در زعفران دم کرده قویتر عمل میکنند و در مقابله با رادیکالهای آزاد آمادگی بیشتری دارند.
• دارای خواص زیاد برای خانمها
مصرف زعفران دم کرده به صورت چای یا دمنوش در کاهش علائم سندرم پیش از قاعدگی (PMS) در بانوان بسیار تأثیرگذار است و حتی از بسیاری از داروهای شیمیایی در درمان علائم پیش از قاعدگی مانند سردرد، اضطراب و درد بهتر عمل میکند و سطح هورمون کورتیزول را در بدن پایین میآورد. البته از مصرف زیاد آن باید خودداری کرد زیرا در خانمهای باردار ممکن است باعث سقط جنین شود.
مقدار مصرف مجاز زعفران در روز حدود یک گرم است و مصرف آن بیش از 5 گرم در ماه مضر است و میتواند خطرناک باشد. بنابراین در مصرف آن بسیار مراعات کنید و مصرف تنها 3 گرم از آن در ماه برای هر نفر میتواند مفید و سالم باشد.
• مؤثر در کاهش اشتها و کم شدن وزن
اگرچه زعفران فاقد فیبر است اما دانشمندان در مطالعات خود متوجه شدهاند که زعفران دم کرده باعث کاهش هوس خوردنی های زیاد و افزایش احساس سیری میشود، اشتها را مهار میکند، شاخص توده بدنی را کم میکند و به طور کلی تودههای چربی بدن را کاهش میدهد.
طبق مطالعات، از دیگر خواص زعفران دم کرده میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
• پایین آورنده قندخون
• بهبود بینایی در بزرگسالان
• بهبود حافظه در بیماران مبتلا به آلزایمر
• کاهش کلسترول خون
• کاهش خطر ابتلا به بیماریهای قلبی
زعفران را چگونه دم کنیم؟
برای تهیه زعفران دم کرده اگر زعفران پودرنشده خریداری میکنید باید ابتدا آن را با آسیاب کاملاً پودر کنید؛ زیرا زعفران به صورت پودرشده بهتر رنگ میدهد و استفاده بهینهتری از آن میشود. برای سابیدن زعفران بهتر است به جای استفاده از هاونهای فلزی و ساییدن با سرعت زعفران که هم خاصیت و هم میزان رنگدهی آن را کم میکند، به سادگی از پشت یک قاشق برای پودر کردن زعفران استفاده کنید.
یکی از بهترین انواع زعفران برای مصارف خانگی زعفران سرگل است که نسبت به انواع دیگر قیمت کمتری دارد اما با این حال کیفیت و رنگدهی بسیار مناسب و خوبی هم دارد.
روش های دم کردن زعفران مختلف است. یکی از انواع رایج آن در ایران استفاده از ظرف یا قوری مخصوص دم کردن زعفران پودرشده است که هنگام دم کشیدن برنج روی برنج میگذارند تا همزمان با برنج دم بکشد.
بهتر است برای دم کردن زعفران آب زیاد به آن اضافه نکنیم زیرا زعفران آبکی میشود و رنگ کمتری میدهد که اگر برای دم کشیدن برنج از آن استفاده میکنید باعث میشود برنج شما خیس شود. برای دم کشیدن یک قاشق سوپخوری زعفران پودرشده، کمتر از یک سوم لیوان آب لازم است.
اگر هنگام آسیاب کردن زعفران میزان آن زیاد آمد، میتوانید زعفران آسیاب شده را در یک ظرف دربسته در یخچال نگه دارید تا عطر و بوی خود را از دست ندهد؛ البته نگهداری آن بیشتر از دو هفته منجر به از دست رفتن عطر و مزه زعفران میشود. برای دم کردن زعفران دو روش دیگر هم وجود دارد که استفاده از این روشها باعث رنگدهی بیشتر زعفران شما میشود.
دم كردن زعفران با آب جوش
یکی دیگر از روشها برای تهیه زعفران دم کرده استفاده از آب جوش است که آن را در کتابها و برنامههای آشپزی پیشنهاد میکنند و بهعنوان یک روش سنتی بیشتر با آن آشنا هستیم. برای این کار، زعفران ساییده شده یا همان زعفران پودرشده را به همراه آب جوش در یک ظرف نشکن مخلوط میکنیم و در آن را میگذاریم و برای دم کشیدن روی حرارت غیرمستقیم کتری یا سماور با شعلهی کم میگذاریم یا در کنار شعله گاز به مدت 20 تا 30 دقیقه قرار میدهیم.
طرز دم دادن زعفران با یخ
یک روش دیگر برای دم کردن زعفران استفاده از یخ است که در این روش زعفران رنگ بیشتری میدهد اما نیاز به زمان بیشتری برای دم کشیدن دارد. در این روش، در یک ظرف کوچک یا استکان روی زعفران ساییده شده یک تکه یخ میگذاریم و صبر میکنیم تا یخ آب شود و پس از آن مقداری آب جوش به آن اضافه میکنیم و با گذاشتن در ظرف اجازه میدهیم کمی بیشتر دم بکشد.
میتوان این روش را به گونهای دیگر سریعتر انجام داد که رنگدهی زعفران هم بسیار بیشتر میشود. برای این کار مقداری آب جوش به زعفران پودرشده که در یک فنجان یا استکان ریختهایم، اضافه میکنیم و یک تکه یخ داخل آن میاندازیم و کنار شعله گاز یا یک جای گرم قرار میدهیم تا یخ آب شود.
در این روش، با اضافه کردن یخ به زعفران گرم باعث ایجاد شُک در زعفران میشویم که زعفران هم رنگ بهتری میدهد و هم شفافتر میشود؛ البته در روش دم کردن زعفران با آب جوش یا آب گرم، خواص زعفران بیشتر حفظ میشود.
