ارز چیست و چگونه کار میکند؟
در مفهوم سادهتر، “ارز” به هر نوع واحد معاملاتی که برای تبادل ارزش بین افراد یا انجام معاملات مورد استفاده میشود، اشاره دارد.
ارزها به عنوان وسیلهای برای انتقال ارزش از یک شخص یا موقعیت به دیگری عمل میکنند، انواع مختلفی از ارزها وجود دارند، از جمله ارزهای فیزیکی مانند ارزهای ملی (مانند دلار آمریکا، یورو، یین ژاپن و غیره) و ارزهای دیجیتالی مانند بیتکوین و اتریوم.
در مورد ارزهای دیجیتالی مانند بیتکوین، مفهوم تراکنش و تبادل ارزش به صورت الکترونیکی و بدون واسطه میان افراد برقرار میشود.
این نوع ارزها توسط شبکههای رمزنگاریشده به نام “بلاکچین” (Blockchain) مدیریت میشوند. بلاکچین به عنوان یک دفتر رکوردهای عمومی عمل میکند که تمام تراکنشها در آن ثبت میشوند و امکان تغییر یا تقلب در تاریخچه تراکنشها به شدت کاهش مییابد.
ارز به طور کلی به هر نوع واحد معاملاتی که برای انتقال ارزش بین افراد یا جوامع مختلف استفاده میشود، اطلاق میشود.
ارزها ممکن است به صورت فیزیکی مانند سکهها و اسکناسها یا به صورت دیجیتالی و الکترونیکی در قالب اعداد و رکوردهای محاسباتی وجود داشته باشند، ارزها برای انجام معاملات تجاری، انتقال و نگهداری ارزش، ذخیرهسازی ثروت و سایر فعالیتهای اقتصادی استفاده میشوند.
کارکرد ارزهای دیجیتالی
تولید
ارزهای دیجیتالی مثل بیتکوین توسط فرآیند ماینینگ تولید میشوند. در این فرآیند، رایانهها به حل مسائل ریاضی پیچیده مشغول میشوند و به ازای حل هر مسئله، بلاکی از تراکنشها به زنجیره اضافه میشود و ماینر (شخص یا دستگاهی که این کار را انجام میدهد) به عنوان پاداش بیتکوین دریافت میکند.
تولید ارزهای دیجیتالی، به ویژه مثل بیتکوین، از طریق فرآینی به نام “ماینینگ” (Mining) انجام میشود. این فرآیند در اصطلاح به تأمین امنیت و انجام تراکنشها در شبکههای بلاکچین میپردازد و به عنوان روشی برای تولید و وارد کردن ارزهای دیجیتال به دورههای جدید از بلاکچین است.
ماینینگ بیتکوین به شکل خلاصه به این صورت کار میکند:
- جمعآوری تراکنشها: در هر دوره جدید از بلاکچین (معمولاً حدود 10 دقیقه)، تراکنشهایی که توسط کاربران انجام شدهاند، جمعآوری میشوند.
- حل مسئله ریاضی (Proof of Work): ماینرها باید یک مسئله ریاضی پیچیده را حل کنند تا بتوانند بلاک جدیدی اضافه کنند. این مسئله به نام “Proof of Work” (اثبات کار) شناخته میشود و به عنوان یک پروسه زمانبر و محاسباتی معروف است.
- اثبات حل مسئله: اولین ماینری که موفق به حل مسئله ریاضی میشود، اثبات انجام کار را ارائه میدهد و این اثبات به عنوان “اثبات کار” به شبکه ارسال میشود.
- تایید تراکنشها: بعد از تأیید اثبات کار، بلاک حاوی تراکنشهای جدید به بلاکچین اضافه میشود. این بلاک حاوی تمام تراکنشهای جدید و اطلاعات اثبات کار است.
- پاداش به ماینر: به عنوان پاداش برای حل مسئله ریاضی و اضافه کردن بلاک جدید، ماینر بیتکوین دریافت مقداری بیتکوین (و گاهاً هزینه تراکنشها نیز) میشود.
- شروع دوره جدید: با اضافه شدن بلاک جدید به بلاکچین، دوره جدیدی از ماینینگ آغاز میشود و ماینرها به دنبال حل مسئله ریاضی در دوره بعدی میگردند.
انتقال و تبادل
بادلارزهای دیجیتالی میتوانند به سرعت و بدون واسطه انتقال داده شوند. کاربران میتوانند ارزهای خود را به دیگر کاربران بفرستند یا در معاملات مختلف استفاده کنند.
انتقال و تبادل ارزهای دیجیتالی، به ویژه ارزهای مبتنی بر بلاکچین مانند بیتکوین، به صورت الکترونیکی صورت میگیرد. این فرآیند به کمک تکنولوژی رمزنگاری و بلاکچین امکانپذیر میشود و از نیاز به موسسات مالی مرکزی برای انجام تأیید وسیلههای پرداختی مستقل میکند.
مراحل انتقال و تبادل ارزهای دیجیتال
- تولید کیف پول (Wallet Creation): ابتدا باید یک کیف پول (Wallet) برای ارز دیجیتال خود ایجاد کنید. کیف پول معمولاً یک نرمافزار یا سختافزار است که برای ذخیره، مدیریت، ارسال و دریافت ارزهای دیجیتال استفاده میشود. هر کیف پول یک آدرس منحصر به فرد دارد که به عنوان شناسه در تراکنشها استفاده میشود.
- انتقال ارز به کیف پول: برای انجام تراکنش، باید ارزهای دیجیتال خود را به آدرس کیف پول خود انتقال دهید. این مرحله با وارد کردن آدرس کیف پول مقصد و مقدار ارز مورد نظر انجام میشود.
- تایید تراکنش توسط شبکه: تراکنشها به ترتیب در شبکه بلاکچین ثبت میشوند. این تراکنشها باید توسط ماینرها تأیید شوند و به بلاکچین اضافه گردند تا تراکنش قطعی شود.
- تایید تراکنش و امنیت: پس از تأیید توسط ماینرها و اضافه شدن به بلاکچین، تراکنشها دیگر قابل تغییر نیستند و به عنوان یک رکورد قطعی ثبت میشوند. این فرآیند به دلیل استفاده از رمزنگاری قوی و تکنولوژی بلاکچین امنیت بالایی دارد.
- تاریخچه تراکنشها: تمام تراکنشها در بلاکچین ثبت و نگهداری میشوند. این به معنی این است که میتوانید تاریخچه کامل تمام تراکنشهایی که به یک کیف پول ارسال یا از آن دریافت کردهاید را مشاهده کنید.
- کارمزدها و زمان تراکنش: در انتقال ارزهای دیجیتال، شما به عنوان فرستنده ممکن است برخی کارمزدها را برای تراکنشها پرداخت کنید تا ماینرها تراکنش شما را تایید کنند. همچنین، زمانی که برای تأیید تراکنشها لازم است، ممکن است متغیر باشد و به تراکنشهای درون شبکه و میزان تراکنشهای پردازش شده توسط ماینرها بستگی دارد.
- تأیید تراکنش توسط شما: بعد از تأیید تراکنش توسط ماینرها و اضافه شدن به بلاکچین، تراکنش به صورت قطعی انجام شده است و ارزها به کیف پول مقصد منتقل میشوند.
ذخیره ارزش
برخی افراد ارزهای دیجیتالی را به عنوان یک وسیله برای ذخیره ارزش مورد استفاده قرار میدهند. این افراد به امید افزایش ارزش ارزهایشان در آینده، آنها را میخرند و نگه میدارند.
ذخیره ارزش به معنای نگهداری داراییها به منظور حفظ ارزش آنها در طول زمان است. این فرآیند به منظور محافظت از داراییها در مقابل تورم، تغییرات اقتصادی، نوسانات بازار و سایر عوامل ممکن صورت میگیرد که با توجه به شرایط شخصی و ترجیحات مالی متفاوت است.
روش های ذخیره ارزش
- پسانداز در بانک یا صندوق ایمنی: یکی از روشهای سنتی برای ذخیره ارزش، قرار دادن پول یا ارزهای فیزیکی در حسابهای بانکی یا صندوق ایمنی است. این روش از نظر امنیت به طور کلی مناسب است، اما به علت تورم و کاهش ارزش پول در طول زمان، ممکن است ارزش پول شما کاهش یابد.
- خرید سهام یا اوراق بهادار: سرمایهگذاری در بازار سهام یا خرید اوراق بهادار میتواند به عنوان یک راه برای ذخیره ارزش در طول زمان مورد استفاده قرار گیرد. این روش ممکن است به افراد اجازه دهد تا از رشد ارزش داراییها بهرهبرداری کنند، اما همچنین ممکن است با ریسکهای مرتبط با نوسانات بازار همراه باشد.
- خرید طلا یا سایر سرمایههای فیزیکی: طلا و سایر فلزات گرانبها به عنوان یک ابزار معمولی جهت ذخیره ارزش در نظر گرفته میشوند. این موارد ممکن است در مقابل تورم و تغییرات اقتصادی مقاومت داشته باشند.
- سرمایهگذاری در ارزهای دیجیتالی: برخی افراد ارزهای دیجیتالی مانند بیتکوین را به عنوان روشی برای ذخیره ارزش انتخاب میکنند. این ارزها از تغییرات بازار مستقل هستند و ممکن است به افراد اجازه دهد تا از رشد ارزش داراییها بهرهبرداری کنند. با این حال، مانند هر سرمایهگذاری دیگر، این نوع سرمایهگذاری نیز با ریسکهای خود همراه است.
- خرید ملک: سرمایهگذاری در ملک میتواند یک راه برای ذخیره ارزش باشد. ملک به عنوان یک دارایی فیزیکی و بازار چندساله ممکن است ارزش شما را حفظ کند.
استفاده در معاملات
برخی فروشندگان ارزهای دیجیتالی را به عنوان روشی برای پرداخت در معاملات خود پذیرش میکنند و استفاده از ارزهای دیجیتال در معاملات، به عنوان وسیلهای برای تبادل ارزش در خرید و فروش کالا یا خدمات، امکانپذیر شده است.
ارزهای دیجیتال از تکنولوژی بلاکچین و رمزنگاری بهره میبرند که امکان انجام تراکنشها به صورت امن و بدون واسطه را فراهم میکند، این تراکنشها به عنوان “پرداختهای دیجیتال” یا “کریپتوپرداختها” نیز شناخته میشوند.
مزایای استفاده از ارزهای دیجیتال در معاملات
- سرعت و آسانی: تراکنشهای ارزهای دیجیتال به صورت آنی انجام میشوند و نیازی به واسطه مالی مرکزی ندارند. این موضوع باعث میشود تراکنشها در مقایسه با روشهای سنتی پرداخت، سریعتر و آسانتر صورت گیرد.
- کمهزینه: کریپتوپرداختها عموماً کمترین هزینه را دارند. در برخی موارد، هزینه تراکنش میتواند بسیار کمتر از هزینههای مرتبط با تراکنشهای بانکی یا کارت اعتباری باشد.
- بدون محدودیتهای جغرافیایی: ارزهای دیجیتال به عنوان یک وسیله جهانی برای تبادل ارزش استفاده میشوند و محدودیتهای جغرافیایی در تراکنشها وجود ندارد. این به کسب و کارها امکان میدهد به سراسر جهان به مشتریان خدمات و محصولات ارائه دهند.
- حفظ حریم خصوصی: تراکنشهای ارزهای دیجیتال معمولاً به صورت رمزنگاری شده انجام میشوند و اطلاعات شخصی ارسال کننده و گیرنده در تراکنشها ظاهر نمیشود. این به کاربران امکان میدهد حفظ حریم خصوصی خود را در تراکنشها حفظ کنند.
- قابلیت بررسی عمومی: تمام تراکنشها در بلاکچین به صورت عمومی ثبت میشوند و قابل مشاهده هستند. این ویژگی از جلوگیری از تقلب و افزایش شفافیت در معاملات کمک میکند.
- استفاده در معاملات بینالمللی: با استفاده از ارزهای دیجیتال، معاملات بینالمللی و انتقال پول به صورت سریع و کمهزینه امکانپذیر میشود.
