با توجه به تغییر در سبک زندگی و مشغله های والدین، تنها ماندن کودک در خانه تبدیل به امری اجتناب ناپذیر شده است اما با این وجود از عوارض تنها ماندن در خانه به خصوص برای کودکان خردسال از جمله ایجاد آسیب های روانی، استرس و اضطراب، نباید غافل شد؛ اما با این وجود اگر مجبور بودید، تنها گذاشتن کودک به عنوان آخرین راه حل در نظر بگیرید.
شما می توانید برای زمانی که قرار است کودک تنها در خانه بماند از قبل برنامه ریزی کنید به عنوان مثال در این زمان او را به کلاس های مورد علاقه اش بفرستید، اجازه بدهید به کتابخانه برود یا به منزل پدربزرگ و مادر بزرگ برود، اما اگر به هر دلیلی مجبور به تنها گذاشتن کودک در خانه شدید نکاتی هست که با رعایت آنها می توانید آسیب های احتمالی را کمتر کنید؛ تا پایان این مقاله با ما همراه باشید تا تعدادی از این نکات را در اختیار شما عزیزان قرار دهیم.
از چه سنی می توان کودک را در خانه تنها گذاشت؟
متخصصین روانشناسی کودک معتقدند که سن مناسب برای اینکه کودکک را در خانه تنها بگذارید، بالاتر از ۸ سال است و برخی دیگر معتقدند که سن بالاتر از ۱۰ یا ۱۲ سال را مبنا قرار دهید اما نکته قابل توجه این است که تنها گذاشتن کودکان کمتر از ۸ سال باعث ایجاد آسیب های روحی و بیماری های روانی شایع در کودکان مانند ترس کودک از تنها ماندن، اضطراب جدایی و حتی آسیب های جسمی می شود که آثار مخرب آن در دراز مدت مشخص می شود.
عوامل مختلفی در استقلال کودک جهت آمادگی برای تنها ماندن در خانه تاثیرگذار که در کودکان مختلف متفاوت است عواملی مانند ویژگی های شخصیتی، اعتماد به نفس کودک، رابطه بین والدین در خانواده، خلق و خوی کودک میزان وابستگی کودک به والدین.
پیامدهای تنها ماندن کودک در خانه
تنها ماندن کودک در خانه به خصوص زمانی که کودک آمادگی ندار باعث ایجاد آسیب های جسمی و روانی جبران ناپذیری می شود.
آسیب های روانی
آسیب های روانی احتمالی شامل موارد زیر می شود:
- احساس امنیت کودک از بین می رود.
- مهارت ارتباطی کودک دچار اختلال می شود.
- روابط عاطفی با والدین و دلبستگی کودک دچار مشکل می شود.
- علائم استرس و اضطراب در کودک بروز می کند.
- کودک احساس ارزشمند بودن، مورد پذیرش بودن و اعتماد به نفس خود را از دست می دهد.
آسیب های جسمی
در زمان تنها بودن در خانه دسترسی کودک به مواد خطر آفرین مانند مواد اشتعال زا، شوینده های اسیدی، وسایل برقی و گاز سوز بیشتر می شود و اگر کودک از روی کنجکاوی به سراغ این وسایل برود باعث ایجاد آسیب های جدی و یا حتی مرگ کودک می شود.
نکات مهم برای تنها گذاشتن کودک در منزل
در ادامه به نکاتی اشاره می کنیم که توصیه می شود قبل از اینکه اقدام به تنها گذاشتن کودک در خانه کنید حتما به آنها توجه داشته باشید.
به خواسته کودک احترام بگذارید.
حتی اگر احساس می کنید که کودک آمادگی این را دارد که در خانه تنها بماند، تا زمانی که خود کودک تمایلی به انجام این کار ندارد او را در خانه تنها نگذارید و برای خواسته کودک احترام قائل باشید، اما به طور کلی تنها گذاشتن کودک در خانه توصیه نمی شود مگر در مواقع اضطراری که راه دیگری ندارید.
برای زمان طولانی کودک را تنها نگذارید.
طوری برنامه ریزی کنید که زمانی که قرار است کودک در خانه تنها باشد بیش از ۲ الی ۳ ساعت نباشد زیرا تنها گذاشتن کودک در طولانی مدت باعث می شود تا کودک دچار استرس و اضطراب شود.
او را آماده کنید.
اگر قرار است کودک در خانه تنها بماند برایش توضیح بدهید که چه مدت زمانی طول می کشد تا شما به خانه برگردید و او را از بازگشت به موقع خودتان مطمئن کنید و نکات لازم را به او بگویید.
او را به انجام فعالیت های مورد علاقه در زمان تنهایی تشویق کنید.
می توانید از کودک بخواهید در این زمان فعالیت مورد علاقه اش را انجام دهد یا در این زمان تکالیف مدرسه اش را انجام دهد تا شما بر گردید.
به او تلفن کنید.
در زمانی که خارج از منزل هستید با تلفن کردن به کودک از مرتب بودن اوضاع مطمئن شوید.
بعد از بازگشت به منزل با او وقت بگذرانید.
تمام تلاش خود را بکنید تا به موقع به منزل برسید و بعد از بازگشت به منزل با کودک وقت بگذارانید و با او در مورد اینکه این زمان را چگونه سپری کرده است صحبت کنید.
بدون اطلاع از منزل خارج نشوید.
بدون خداحافظی و اطلاع کودک، او را در خانه تنها نگذارید.
نکات ایمنی را به کودک آموزش دهید.
سعی کنید نکات ایمنی و نحوه مقابله با خطرات احتمالی را به کودک آموزش دهید و مطمئن شوید که مواد اشتعال زا، شوینده های اسیدی و مواد خطرآفرین از دسترس کودک دور هستند و کودک از خطر احتمالی که استفاده نادرست از این مواد می تواند ایجاد کند مطلع باشد.
درب خانه را قفل نکنید.
قفل کردن درب منزل نه تنها کمکی نمی کند بلکه در زمان بروز حوادث احتمالی روند کمک رسانی به کودک را آهسته می کند و باعث بروز مشکلات و آسیب های جبران ناپذیر می شود.
و نکته پایانی …
گاهی اوقات والدین با توجه به مشغله کاری، جز اینکه کودک را در خانه تنها بگذارند چاره ی دیگری ندارند یا گاهی اوقات برای اینکه به کودک کمک کنند تا بتواند زودتر احساس استقلال داشته باشد برنامه ای را ترتیب می دهند تا کودک در خانه تنها باشد که البته راه حل های بهتری هم برای این کار وجود دارد.
هدف شما از تنها گذاشتن کودک در خانه هر چیز که باشد اگر با شیوه درست انجام نشود نه تنها به شما و کودک کمکی نمی کند بلکه باعث ایجاد آسیب های جبران ناپذیری می شود؛ بنابراین به شما توصیه می کنیم که با روانشناس کودک و نوجوان در این باره مشورت کنید تا بتوانید آسیب های احتمالی را به حداقل برسانید و این شرایط را به یک فرصت طلایی، برای مستقل شدن کودک و کاهش وابستگی او به خودتان تبدیل کنید.
