در این مقاله علت و درمان لجبازی کودکان را مورد بررسی قرار می دهیم، در ابتدا به تعریف لجبازی کودک و بررسی علت لجبازی در کودکان در سنین مختلف می پردازیم و در ادامه راهکارهایی موثر برای درمان لجبازی در سنین مختلف را نیز در اختیار شما عزیزان قرار خواهیم داد همراه ما باشید.
کودکان در سنین مختلف رفتارهای متفاوتی دارند، لجبازی هم یکی از این رفتارهاست که گاهی اوقات برای والدین و اطرافیان بسیار آزار دهنده خواهد بود و گاهاً منجر به اتفاقات بدی هم خواهد شد اما بروز این رفتار در شرایط سنی مختلف علت های متفاوتی دارد که در ادامه به بررسی آنها می پردازیم.
علت لجبازی کودکان چیست؟
سن ۲ تا ۳ سالگی:
کودکان در این سن بسیار کنجکاو و در عین حال غیر قابل پیش بینی هستند و تمایل دارند که همه چیز را از طریق تجربه و مشاهده یاد بگیرند و در این مسیر انتخابی گاهاً با مخالفت والدین و اطرافیان روبرو می شوند که منجر به لجبازی می شود، گاهی اوقات علت لجبازی کودکان به شیوه فرزند پروری والدین برمی گردد.
گاهی اوقات والدین عادت کرده اند که زیاد به کودک خود “نه” بگویند، و یا اینکه والدین انتظارات غیر معمولی را از فرزند خود دارند که فراتر از حد توانایی های اوست و باعث می شود که کودک تحت فشار قرار بگیرد و با خواسته های والدین مخالفت و لجبازی کند.
سن ۴ تا ۵ سالگی:
لجبازی کودک در این سن دلایل زیادی می تواند داشته باشد، کودک در این سن برای اینکه خود را اثبات کند و نشان دهد که تا حدودی مستقل شده دست به لجبازی می زند، با توجه به اینکه این لجبازی تا حدودی طبیعی به نظر می رسد اما گاهی اوقات رفتار والدین به آن دامن می زند.
برخی از والدین تمایل دارند که به طور کامل بر فرزند خود مسلط باشند و در تمام امور مربوط به او دخالت کنند و یا اینکه فرصت کافی در اختیار او نمی گذارند تا خودش برخی از کارهایش را انجام دهد که همه این عوامل لجبازی نافرمامی کودکان را به همراه دارد.
گاهی اوقات لجبازی کودک برای جلب توجه دیگران انجام می شود یا اینکه کودک گرسنه و یا خسته است که در این صورت خستگی و بی حوصلگی باعث می شود تا بر سر هر موضوعی لجبازی کند، عوامل دیگر شامل: ابتلای کودک به بیماری های خاصی نظیر ADHD ، تقلید از دیگران، کمبود توجه و تولد نوزاد دیگر است که باعث می شود کودک حسادت خود را به صورت لجبازی نشان دهد.
سن ۶ تا ۷ سالگی:
علت لجبازی کودکان در این سن شامل: دریافت محبت از سوی دیگران، داشتن احساس قدرت و تسلط بر دیگران، کمک خواستن از دیگران و یا حتی برای جلب توجه آنهاست؛ والدین می توانند با یررسی و پیدا کردن علت لجبازی واکنش مناسبی را از خود نشان دهند.
درمان لجبازی کودکان به تفکیک سن
سن ۳ تا ۴ سالگی:
در این سن والدین باید با سطح توانایی های فرزند خود آشنایی کاملی داشته باشند و نباید از کودک انتظاراتی بالاتر از حد توانایی هایش داشته باشند چون این کار باعث ایجاد استرس و اضطراب و در نهایت لجبازی و نافرمانی می شود، همچنین راه حل عملی برای کاهش لجبازی این است که زمانی که کودک شروع به لجبازی کرد به جای بحث و جدل با او، سعی کنید حواس کودک را به موضوع دیگری معطوف کنید و اصطلاحاً حواس او را از موضوعی که باعث لجبازی شده منحرف کنید.
سن ۴ تا ۵ سالگی:
برای درمان لجبازی در این سن به شما توصیه می کنیم تا با کودک مقابله نکنید و سعی کنید با او ارتباط برقرار کنید، با گفتگو با کودک حتی می توانید علت لجبازی کودک را متوجه شوید و به صورت منطقی مشکل را حل کنید که در این صورت نیازی به بحث و مجادله نیست؛ همچنین به کودک احترام بگذارید و گاهی اوقات به او حق انتخاب بدهید، با این وجود اگر کودک باز هم به لجبازی خود ادامه داد، خونسردی خود را حفظ کنید و سعی کنید با گفتگو مسئله را خاتمه بدهید.
سن ۶ تا ۷ سالگی:
دلیل لجبازی در این سن با سن های پایین تر متفاوت است و راهکار درمانی متفاوتی هم دارد، لجبازی در این سن بیستر به دلیل کارهایی است که کودک توانایی انجام آنها را دارد اما به دلیل تنبلی از انجام آنها خودداری می کند و تمایل دارد تا دیگران آن کارها را برایش انجام دهند (مانند بستن بند کفش) و به این دلیل لجبازی می کنند.
در این گونه مواقع والدین و یا اطرافیان نباید در برابر خوسته های کودک تسلیم شوند و کارهای او را برایش انجام دهند اگر والدین کارهای شخصی را برایش انجام دهند کودک به این شرایط عادت می کند و حتی در آینده هم از دیگران انتظار دارد تا کارهایش را انجام دهند، راهکار عملی برای کاهش لجبازی کودک و تشویق او به انجام کارهای روزانه این است که شما می توانید یک جدول مصور تهیه کنید.
به طوری که کارهای روزانه کودک مثل مسواک زدن، لباس پوشیدن، غذا خوردن و … به صورت تصویری داخل جدول قرار داشته باشد، اگر در طول روز کودک این کارها را به درستی انجام داد یک ستاره می گیرد و در غیر اینصورت ستاره ای نمی گیرد و زمانی که تعداد ستاره ها به تعداد مشخصی رسید، یک جایزه به کودک بدهید؛ این کار فواید زیادی دارد کودک با وظایف خود آشنا می شود و برای انجام کارهای شخصی اش تشویق می شود و لجبازی او کاهش می یابد.
و نکته پایانی
برای تشخیص علت لجبازی کودکان و دریافت راهکارهای عملی برای درمان این مشکل رفتاری می توانید از کمک متخصصان در زمینه روانشناسی کودک استفاده کنید.
